Akıllı şehir kavramı (Smart City) son günlerde karşımıza dijital ikiz kavramı ile birlikte çıkmaktadır. Şehrin dijital bir kopyası anlamına gelen bu kavram sadece üç boyutlu model ve çeşitli görüntülerden ibaret olmayıp, bu verilerden yararlanılarak iş akışları, tasarımlar, analizler ve tahminlerin de geliştirildiği kent yönetiminin önemli bir parçası olan karar destek mekanizması olarak karşımıza çıkmaktadır. Fiziksel dünya ve sanal kopya arasında veri akışının da bulunması dijital ikiz kavramının vazgeçilmez bir parçasıdır. Bu bilgilerin tek bir platforma entegre edilmesi, geçmiş ve şimdiki zamana ait bilgiler ile gelecek senaryolarının birbirine bağlanmasıyla birçok mühendislik uygulaması simule edilerek gelecekte gerçekleşmesi muhtemel senaryolarının araştırılması ve planlama için çok önemli analizlerin yapılabilmesine olanak sağlanabilecektir. Böylelikle, kent yönetimi için; altyapıdan, inşaat, enerji, ulaşım, tasarım, iletişim ve planlama gibi birçok disiplin için gerçek zamanlı verilerle simule edilerek desteklenebilecektir.
Dijital ikiz şehirler, veri yönetimi, planlama, tahmin, görselleştirme, gerçek zamanlı konum, entegrasyon ve kurumlar arası eşgüdümlü çalışma noktasında büyük bir potansiyele sahiptir. Peki ya ‘Big Data’ denilen Büyük Veri? Bu terim ortaya çıkmadan önce harita mühendislerinin “Büyük Veri” ile ilgilendiklerini söyleyebilir miyiz? Tecrübelerim, meraklısı, faaliyet alanları kesişen birkaç kişi ya da işletme dışında olmadığını bana söylüyor. Peki, günümüzde haritacıların öncelikli veri kaynağı sadece uydu görüntüleri, hava fotoğrafı ve çizgisel haritalar mı olmalı? Bunların dışında video, lazer ve LIDAR verileri sanki geleceğin bu anlamdaki yükünü sırtlanacak gibi görünüyor. Bu açıdan bakıldığında harita mühendisliğinde kullanılan yazılımların da Fotogrametrik ve klasik haritacılık dışına çıkarak genişlemesi gerekmektedir. Artık yeryüzünde belki milyonlarca sensör ile veri toplamakta ve bu verileri sadece klasik Fotogrametrik bakış açısıyla değil de aynı zaman da yapay zekâ ve makine öğrenme teknikleriyle modern ihtiyaçlarımıza uyum sağlayabilecek yeni bir harita modeli geliştirilmesi gerekiyor. Yaşayan harita kavramı dijital ikiz kavramının temel bileşenini oluşturmalı ve geleceğe ışık tutmalıdır.
Bu bağlamda bakıldığında harita mühendisleri sadece mekâna ait üç boyutlu verilerin sahadan toplanması safhasında değil aynı zamanda bu verilerden analiz ve çıkarımların yapılması safhasından platformun yönetilmesi, sunulması ve diğer tüm safhalarda görev ve sorumluluk alarak faaliyet alanlarını vakit kaybetmeden genişletmelidirler. Bunu bir proje olarak ele alacak olursak; Üniversite, STK, Özel sektör, Kamu kurum ve kuruluşlarını ortak bir aklın oluşturulabilmesi için çalıştaylar, sempozyumlar düzenlenerek bir araya getirilmesi mesleğimizin gelecekteki rolleri belirginleştirilerek aksiyon planlarının oluşturulması ve her paydaşın üzerine düşen sorumluluğu alması gerekmektedir
DR. MÜH. İSMAİL BÜYÜKSALİH
PİRİ REİS HARİTA GAYRİMENKUL VE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ DERNEĞİ BAŞKANI
